fbpx

Ρευματοκλοπή. Κατά τα οριζόμενα στο α. 372 ΠΚ : «1.Όποιος αφαιρεί ξένο (ολικά ή εν μέρει) κινητό πράγμα από την κατοχή άλλου με σκοπό να το ιδιοποιηθεί παράνομα, τιμωρείται με φυλάκιση και αν το αντικείμενο της κλοπής είναι ιδιαίτερα μεγάλης αξίας, με φυλάκιση τουλάχιστον ενός (1) έτους και χρηματική ποινή. 2. Κινητό πράγμα θεωρείται κατά τον Κώδικα και η ηλεκτρική και κάθε άλλης μορφής ενέργεια».

Με την §2 του ως άνω άρθρου, κατά πλάσμα δικαίου, εφόσον υπόκεινται σε εξουσίαση, θεωρούνται πράγματα και ως εκ τούτου η αφαίρεσή τους τιμωρείται ποινικώς, όπως προβλέπεται στο α.372 §1 ΠΚ, η ηλεκτρική ενέργεια, ο ατμός καθώς και κάθε άλλη μορφή ενέργειας. Για την πλήρωση, λοιπόν, της ειδικής υποστάσεως του αδικήματος της «ρευματοκλοπής» απαιτείται η αφαίρεση του ξένου κινητού πράγματος, εν προκειμένω της ηλεκτρικής ενέργειας, από την κατοχή άλλου, ενώ απαιτείται η συνδρομή δόλου, έστω και ενδεχόμενου, καθώς και να συντρέχει σκοπός παράνομης ιδιοποίησης στο πρόσωπο του δράστη, καθότι πρόκειται για έγκλημα υπερχειλούς υποκειμενικής υπόστασης.

Τι συνιστά ρευματοκλοπή;

Ειδικότερα, σύμφωνα με την υπ’ αριθμόν 236/2017 απόφαση της ΡΑΕ (Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας) «ως ρευματοκλοπή ορίζεται εν γένει η αυθαίρετη και με δόλο επέμβαση σε εξοπλισμό ή/και εγκαταστάσεις του δικτύου, με σκοπό την κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας χωρίς αυτή να καταγράφεται, ή χωρίς να αντιστοιχίζεται με εκπρόσωπο φορτίου, και να μην τιμολογείται. Συνηθέστερη περίπτωση συνιστά η επέμβαση στον μετρητή ή άλλο στοιχείο της μετρητικής διάταξης που αποσκοπεί στην αλλοίωση της καταγραφόμενης ενέργειας (καταγραφή μικρότερων ποσοτήτων έναντι της πραγματικής κατανάλωσης της εγκατάστασης).».  Σημειωτέον δε ότι στην ως άνω περίπτωση υπάγεται η πλειονότητα των εντοπιζόμενων ρευματοκλοπών.

Περαιτέρω, όλως ενδεικτικώς άλλες περιπτώσεις ρευματοκλοπής συνιστούν οι ακόλουθες:

  • Η παράκαμψη υφιστάμενου μετρητή (απ’ ευθείας σύνδεση της γραμμής πίνακα-μετρητή με το καλώδιο παροχής της εγκατάστασης), οπότε και το σύνολο της καταναλισκόμενης ενέργειας δεν καταγράφεται.
  • Η απευθείας σύνδεση της εσωτερικής εγκατάστασης με το δίκτυο, απουσία μετρητικού εξοπλισμού (σε περιπτώσεις που ο μετρητής έχει αποξηλωθεί ή και ουδέποτε εγκαταστάθηκε).
  • Η απευθείας σύνδεση με αγκίστρωση στους αγωγούς του εναερίου δικτύου, απουσία μετρητή ή/και παροχής ή/και νομίμως υφιστάμενου κτίσματος (περιπτώσεις καταυλισμών κ.λπ.).
  • Η αυθαίρετη επανενεργοποίηση παροχών που έχουν απενεργοποιηθεί αλλά υπάρχει σύμβαση προμήθειας σε ισχύ (π.χ. απενεργοποίηση μετά από αίτημα προμηθευτή λόγω υπερημερίας, παραβίαση όρων σύμβασης σύνδεσης από πελάτη, μη ανανέωση εργοταξιακής παροχής), με ή χωρίς αλλοίωση της μέτρησης.
  • Η αυθαίρετη επανασύνδεση παροχών που έχουν διακοπεί κατόπιν αίτησης οικειοθελούς διακοπής από τον τελευταίο χρήστη ή κατόπιν υποβολής δήλωσης παύσης εκπροσώπησης από τον τελευταίο προμηθευτή (χωρίς νέα δήλωση εκπροσώπησης και δυνατότητα υπαγωγής στο καθεστώς προμήθειας καθολικής υπηρεσίας), με ή χωρίς παράκαμψη του μετρητή, οπότε και η καταναλισκόμενη ενέργεια δεν τιμολογείται (παροχές χωρίς χρήστη και προμηθευτή), είτε αυτή καταγράφεται είτε όχι.

Διάκριση των ρευματοκλοπών

Θα πρέπει να αναφερθεί ότι οι ρευματοκλοπές διακρίνονται στις διαπιστωμένες και στις πιθανολογούμενες. Ως διαπιστωμένες χαρακτηρίζονται οι περιπτώσεις για τις οποίες τα ευρήματα είναι εμφανή, απτά και αδιάσειστα και τα οποία τεκμηριώνουν κατά τρόπο αναμφισβήτητο την τέλεση ρευματοκλοπής. Όλως ενδεικτικώς τέτοια συνιστούν η απευθείας σύνδεση στο δίκτυο με παράκαμψη του εξοπλισμού μέτρησης ή και απουσία αυτού, η αφαίρεση των σφραγίδων του κελύφους του μετρητή και εν συνεχεία η παρεμπόδιση της περιστροφής του δίσκου μέσω παρεμβολής ξένου σώματος, η απομόνωση πηνίων τάσεως-εντάσεως, η  διακοπή μιας ή δύο εκ των τριών διεγέρσεων σε τριφασικούς μετρητές, μια ορατή επέμβαση στον μηχανισμό μέτρησης ή τον απαριθμητή του μετρητή, η τυχόν παρέμβαση στους ακροδέκτες του μετρητή ή/και τοποθέτηση συσκευής βραχυκύκλωσής τους, η τοποθέτηση μονωτικού υλικού στις επαφές του κιβωτίου δοκιμών, η σύνδεση ουδετέρου στη γείωση, καθώς και η παρέμβαση στη συνδεσμολογία της μέτρησης.

Από την άλλη, ως πιθανολογούμενες ρευματοκλοπές εκλαμβάνονται οι περιπτώσεις κατά τις οποίες υπάρχουν μεν ευρήματα, ωστόσο αυτά αποτελούν ένδειξη και όχι απόδειξη αλλοίωσης της μέτρησης, όπως λόγου χάριν η παραβίαση της σφραγίδας του κελύφους του μετρητή -ενέργεια για την οποία δεν υπάρχει άλλος λόγος διάπραξης της πέραν της επέμβασης στον μετρητή- σε αντίθεση με την κοπή της σφραγίδας του κιβωτίου του μετρητή που πιθανώς δικαιολογείται λόγω επανοπλισμού του μικροαυτόματου διακόπτη, τα οποία ευρήματα ενισχύονται και από δυσεξήγητη μεταβολή της καταναλωτικής συμπεριφοράς (μείωση κατανάλωσης). Παρατηρητέον δε ότι η παραβίαση της σφραγίδας του κιβωτίου του μετρητή δεν αποτελεί εύρημα ενδεικτικό πιθανολογούμενης ρευματοκλοπής και κατά τις περιπτώσεις αυτές θα πρέπει να εξετάζεται η μετρητική διάταξη για τυχόν άλλα ίχνη επέμβασης, με σκοπό τη ρευματοκλοπή.

Διαπίστωση ρευματοκλοπής από τον ΔΕΔΔΗΕ

Τα ιθύνοντα συνεργεία του ΔΕΔΔΗΕ διενεργούν αιφνιδιαστικούς ελέγχους των παροχών είτε στο πλαίσιο σχετικών ερεθισμάτων και αναφορών, όπως λ.χ. αναφορές για κομμένες σφραγίδες κιβωτίου ή κελύφους μετρητή, ίχνη επέμβασης στην μετρητική διάταξη κ.λπ., είτε στο πλαίσιο στοχευμένων ελέγχων με ή χωρίς προϋπάρχον ερέθισμα, χωρίς προειδοποίηση του καταναλωτή, αφού στις πλείστες των περιπτώσεων οι παρεμβάσεις είναι δυνατόν να αρθούν χωρίς εμφανές και απτό αποτύπωμα και ως εκ τούτου η τυχόν εκ των προτέρων ενημέρωση του καταναλωτή θα παρείχε το απαιτούμενο προς τούτο χρονικό περιθώριο.

Ο έλεγχος διενεργείται από τεχνικό συνεργείο του ΔΕΔΔΗΕ στο οποίο συμμετέχουν κατ’ ελάχιστον δύο έμπειροι σε θέματα παροχών τεχνικοί, οι οποίοι φέρουν υπηρεσιακές ταυτότητες, ενώ αυτοί συνοδεύονται από εκπρόσωπο του ανεξάρτητου φορέα, ο οποίος καθορίζεται σύμφωνα με τις διατάξεις του Κώδικα Διαχείρισης Δικτύου και στον οποίο δεν γνωστοποιούνται εκ των προτέρων τα στοιχεία της εγκατάστασης που πρόκειται να ελεγχθεί καθώς επίσης και του χρήστη αυτής.

Ο χρήστης της παροχής ή άλλος παριστάμενος στο ακίνητο ή την εγκατάσταση που εξυπηρετεί η παροχή εκπρόσωπός του αναζητείται, και εφόσον παρίσταται, ενημερώνεται περί του επικείμενου ελέγχου της μετρητικής διάταξης, ενώ του ζητείται να επιτρέψει ως οφείλει την προσπέλαση στον μετρητή, στις περιπτώσεις που ο τελευταίος βρίσκεται σε μη απευθείας προσβάσιμο σημείο εντός του ακινήτου.

Εφόσον από τα ευρήματα τεκμαίρεται διαπιστωμένη ρευματοκλοπή, τα ευρήματα φωτογραφίζονται με καταγραφή ημερομηνίας, ενώ καταβάλλεται προσπάθεια να παρίστανται κατά τη φωτογράφιση αστυνομικό όργανο, καθώς και ο καταναλωτής ή εκπρόσωπος του, στους οποίους και επιδεικνύονται τα ευρήματα της ρευματοκλοπής, πριν από οποιαδήποτε επέμβαση προς άρση της. Ο ΔΕΔΔΗΕ, μάλιστα, οφείλει να συλλέγει και να τηρεί στοιχεία προς απόδειξη της προσπάθειας κλήσης αστυνομικού οργάνου, σε περίπτωση μη προσέλευσής του.

Η ενημέρωση του φερόμενου ως δράστη της ρευματοκλοπής

Περαιτέρω, επί τόπου συντάσσεται και επιδίδεται στον χρήστη ή θυροκολλείται δελτίο επίσκεψης συνεργείου με το οποίο ενημερώνεται ο χρήστης για το χρόνο διενέργειας του ελέγχου, το πλαίσιο στο οποίο έλαβε χώρα αυτός, την έκβαση του (διαπίστωση ρευματοκλοπής, πιθανολογούμενη ρευματοκλοπή, ουδέν εύρημα) και τυχόν ενέργειες που έπονται. Στο δελτίο αναγράφονται επίσης τα στοιχεία της οικείας τοπικής μονάδας του διαχειριστή δικτύου, του συνεργείου που διενήργησε τον έλεγχο, του εκπροσώπου του ανεξάρτητου φορέα, του αστυνομικού οργάνου και του καταναλωτή ή εκπροσώπου του, οι οποίοι παρίσταντο κατά τη διενέργεια αυτού.

Μάλιστα, το σύνολο των ευρημάτων που συνιστούν αποδεικτικά στοιχεία της ρευματοκλοπής, συμπεριλαμβανομένου και του μετρητή, εφόσον αυτός αφαιρεθεί, φυλάσσονται στα γραφεία της οικείας τοπικής μονάδας του διαχειριστή του δικτύου μέχρις ότου η υπόθεση τελεσιδικήσει.

Τέλος, εντός δύο (2) ημερών από την χρονική στιγμή εντοπισμού διαπιστωμένης ρευματοκλοπής και εφόσον η ρευματοκλοπή αφορά ηλεκτροδοτούμενο χώρο για τον οποίο έχει συναφθεί σύμβαση σύνδεσης, περιλαμβανομένων των περιπτώσεων αυθαίρετης επανασύνδεσης παροχής που έχει απενεργοποιηθεί ή διακοπεί λόγω χρέους (παύση εκπροσώπησης) ή για άλλο λόγο (π.χ. οικειοθελής διακοπή, παραβίαση όρου σύμβασης σύνδεσης, μη ανανέωση εργοταξιακής παροχής κ.λπ.), η αρμόδια περιοχή του ΔΕΔΔΗΕ αποστέλλει προς τον καταναλωτή-χρήστη της παροχής στην οποία διαπιστώθηκε η ρευματοκλοπή, εφόσον αυτός δύναται να ταυτοποιηθεί, τυποποιημένη κατά το γενικό μέρος της, επιστολή στην οποία αναφέρονται και του γνωστοποιούνται ειδικότερα τα εξής:

  • Το έναυσμα διενέργειας της αυτοψίας στην εν λόγω παροχή, ή, κατά περίπτωση, το γενικότερο πλαίσιο στο οποίο εντάσσεται αυτή.
  • Ο χρόνος διενέργειας της αυτοψίας και τα στοιχεία της παροχής
  • Τα ευρήματα της αυτοψίας και το πώς αυτά στοιχειοθετούν την διάπραξη ρευματοκλοπής, υπό τύπον ευσύνοπτης τεχνικής έκθεσης.
  • Οι ενέργειες που ανελήφθησαν για την αποκατάσταση της ορθής καταγραφής της καταναλισκόμενης ηλεκτρικής ενέργειας.
  • Το διαθέσιμο αποδεικτικό υλικό και το σημείο φύλαξης του.
  • Η ένδειξη του μετρητή κατά τη χρονική στιγμή της αυτοψίας.
  • Η εκτίμηση της μη καταγραφείσας ενέργειας, η αντιστοίχως εκτιμηθείσα χρονική περίοδος αναφοράς αυτής και ο εκτιμώμενος χρόνος έναρξης της ρευματοκλοπής, εφόσον είναι διαφορετικός, καθώς και αν στον Χρήστη καταλογίζεται η διάπραξη της ρευματοκλοπής.
  • Το καταλογιζόμενο ποσό για τη μη καταγραφείσα ενέργεια και για την αποζημίωση του Διαχειριστή του Δικτύου έναντι του διαχειριστικού κόστους της ρευματοκλοπής.
  • Οι τρόποι εξόφλησης της καταλογισθείσας οφειλής, περιλαμβανομένης της δυνατότητας ρύθμισης της σε δόσεις, και το σχετικό χρονικό περιθώριο για την τακτοποίηση της οφειλής.
  • Το δικαίωμα του Χρήστη να υποβάλλει τεκμηριωμένες αντιρρήσεις και σχετικά υποστηρικτικά στοιχεία ενώπιον του Διαχειριστή του Δικτύου, σύμφωνα με τα οριζόμενα στον Κώδικα Διαχείρισης του Δικτύου.
  • Τα δικαιώματα του Διαχειριστή να προβαίνει σε απενεργοποίηση της παροχής και να επιβάλει περιορισμούς ως προς τη διαδοχή χρηστών, σε περίπτωση μη τακτοποίησης ή/και μη είσπραξης του οφειλόμενου ποσού, σύμφωνα με τα οριζόμενα στον Κώδικα Διαχείρισης του Δικτύου Διανομής.
  • Το γεγονός ότι η υποχρέωση τακτοποίησης της οφειλής εντός του τιθέμενου χρονικού περιθωρίου δεν αίρεται παρά μόνο σε περίπτωση επαναπροσδιορισμού του ύψους της, είτε με πρωτοβουλία του Διαχειριστή του Δικτύου βάσει νεότερων δεδομένων που πιθανώς να προκύψουν, είτε κατόπιν παρέμβασης του Χρήστη, πριν η οφειλή καταστεί ληξιπρόθεσμη.

Η άμυνα του φερόμενου ως δράστη

Σε επίπεδο Διοικητικού Δικαίου οι χρήστες έχουν δικαίωμα υποβολής αντιρρήσεων ενώπιον του διαχειριστή του δικτύου υποβάλλοντας και σχετικά υποστηρικτικά στοιχεία και ζητώντας αναθεώρηση των υπολογισμών ή επανεξέταση της υπόθεσης συνολικά εντός προθεσμίας τριών (3) μηνών μετά την αρχική ενημέρωση από τον Διαχειριστή του δικτύου, με τον τελευταίο να  αξιολογεί τα πρόσθετα στοιχεία και να αποφαίνεται εντός εύλογου χρόνου, ενημερώνοντας σχετικά τον χρήστη.

Κατά την περίπτωση δε που γίνεται δεκτό εκ των υστέρων ότι δεν τελέστηκε ρευματοκλοπή, επιστρέφεται τόσο το ποσό που είχε καταλογισθεί στο χρήστη και το οποίο αφορούσε το κόστος της μη καταγραφείσας καταναλωθείσας ηλεκτρικής ενέργειας, όσο και το ποσό που αφορά στην κάλυψη του διαχειριστικού κόστους της ρευματοκλοπής.

Ποινική ευθύνη

Πέραν της επιβολής διοικητικού προστίμου, το οποίο επιβάλλεται λόγω της τελεσθείσας ρευματοκλοπής κατά του οποίου μπορούν να υποβληθούν τόσο αντιρρήσεις, όσο και να κατατεθεί προσφυγή ενώπιον των αρμόδιων Διοικητικών Δικαστηρίων, ο ΔΕΔΔΗΕ προβαίνει και στην υποβολή σχετικής μηνύσεως, με την οποία κινείται η ποινική δίωξη ανεξαρτήτως της τυχόν αποπληρωμής του επιβληθέντος προστίμου από τον παραβάτη.

Εν συνεχεία, εκκινεί η διαδικασία της προκαταρκτικής εξετάσεως του φερόμενου ως υπόπτου, ο οποίο καλείται αρμοδίως για παροχή εξηγήσεων από τις Αστυνομικές Αρχές ή από τον Πταισματοδίκη. Σημειωτέον δε ότι στο σημείο αυτό είναι ιδιαιτέρως σημαντική η εκπροσώπηση από συνήγορο υπεράσπισης, καθότι είναι δυνατόν να επέλθει η παύση της ποινικής διώξεως, ενώ σε περίπτωση παραπομπής σας στο ακροατήριο είναι πολύ πιθανό τα όσα καταθέσατε κατά την ποινική προδικασία να χρησιμοποιηθούν εις βάρος σας με συνέπεια την ποινική σας καταδίκη.

Ο δικηγόρος ποινικολόγος Ιωάννης Μπαρκαγιάννης έχοντας χειριστεί πολυάριθμες σχετικές υποθέσεις διαθέτει τόσο την πείρα όσο και τη γνώση για την άρτια και αποτελεσματική σας εκπροσώπηση σε υποθέσεις που αφορούν στο αδίκημα της ρευματοκλοπής.

Βιβλιογραφία

Μαργαρίτης, Μ. Μαργαρίτη Α. 2020. ΠΟΙΝΙΚΟΣ ΚΩΔΙΚΑΣ: Ερμηνεία-Εφαρμογή. Αθήνα: Π.Ν. ΣΑΚΚΟΥΛΑΣ . 4η έκδοση. σελ. 1101 κ.επ.

ΦΕΚ Β’ 1871/2017

    Σχετικά Άρθρα

    Καλέστε μας